Hạ tầng giao thông đồng bộ – Động lực tăng trưởng ngành Du lịch

Là một trong những trung tâm du lịch quốc tế, ngành Du lịch Quảng Ninh có mức tăng trưởng khá ấn tượng trong giai đoạn vừa qua. Hiệu quả KT-XH của hoạt động du lịch ngày càng rõ nét, không chỉ đóng góp cho tăng trưởng kinh tế chung của tỉnh mà còn thúc đẩy các ngành khác. Để có được kết quả này, tỉnh sớm nhận diện những thách thức để tìm cách hóa giải. Trong đó, việc hoàn thiện hạ tầng giao thông kết nối là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, đã cho thấy rõ những hiệu quả.

Du lịch Quảng Ninh khởi sắc khi có hạ tầng

Sở hữu nhiều tiềm năng, lợi thế nổi trội như Di sản – kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, hệ thống biển đảo đa dạng cùng khoảng 600 di tích, điểm đến du lịch… tuy nhiên nhìn lại giai đoạn 10 năm trở về trước, khi hạ tầng giao thông còn thiếu và yếu, Quảng Ninh chưa thực sự là điểm đến hấp dẫn du khách. Theo thống kê từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2015 lượng khách đến tỉnh chỉ đạt 7,7 triệu lượt, mức đóng góp vào GDP của tỉnh còn khiêm tốn.

Ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cho biết: Rào cản lớn nhất đối với du lịch Quảng Ninh giai đoạn đó là hạ tầng thiếu đồng bộ. Đường đến với tỉnh chủ yếu thông qua Quốc lộ 18 đã mãn tải, chật hẹp, thời gian di chuyển kéo dài. Các điểm đến du lịch trong tỉnh mặc dù đã bắt đầu mở rộng, tuy nhiên còn phân tán, đơn điệu, thiếu tính gắn kết do giao thông đi lại còn khó khăn; chất lượng dịch vụ còn thấp, tính chuyên nghiệp còn thiếu… điều này đã khiến các tiềm năng, thế mạnh về du lịch của Quảng Ninh chưa được khai thác, phát huy đúng tầm.

Quả vậy, để đến với di sản Vịnh Hạ Long giai đoạn đó, du khách phải ngồi xe di chuyển mất 3,5 giờ nếu đi từ Hà Nội; hệ thống bến cảng du lịch cũ tại Bãi Cháy và các điểm tham quan trên Vịnh đã xuống cấp cùng thời gian; dịch vụ lưu trú và giải trí còn đơn điệu. Tương tự, để nối tiếp hành trình đến Vân Đồn và Móng Cái, nơi có những bãi biển đẹp nhất Việt Nam, có du lịch thương mại cửa khẩu… du khách cũng mất từng ấy thời gian để tiếp tục hành trình trên tuyến Quốc lộ 18. Các cảng đưa du khách ra tuyến đảo tại huyện Vân Đồn hoạt động theo mô hình cảng tổng hợp, khá nhếch nhác và bất tiện khi cảng cá hoạt động chung với cảng hành khách. Điều này, không ít lần nhận sự phàn nàn từ du khách, khiến hình ảnh du lịch Quảng Ninh kém hấp dẫn và thiếu chuyên nghiệp.

Nhận diện rõ rào cản và thách thức đó, với quan điểm giao thông là “sợi dây” kết nối, “đòn bẩy” để du lịch phát triển. Một điểm đến dù có hấp dẫn, nhưng giao thông không thuận lợi, kết nối không tốt cũng sẽ khó khăn trong thu hút được khách hàng… vì thế, trong Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch tỉnh tầm nhìn đến năm 2030 với mục tiêu củng cố vị thế là đầu tàu du lịch quốc gia, trung tâm du lịch quốc tế, thu hút du khách từ khắp 5 châu và trở thành điểm đến không thể bỏ lỡ khi đến Việt Nam… Quảng Ninh đã dành nguồn lực quan trọng, ưu tiên để phát triển hạ tầng giao thông gắn kết với phát triển du lịch.

Khởi động cho chuỗi hạ tầng được đầu tư nhằm thúc đẩy du lịch phát triển đó là, từ năm 2016, tỉnh đã quyết định chuyển toàn bộ hoạt động tàu du lịch trên Vịnh Hạ Long về Cảng tàu khách quốc tế Tuần Châu thay vì hoạt động tại cảng tàu Bãi Cháy vốn đã xuống cấp. Cảng đã trở thành cửa ngõ giao thông quan trọng, đồng bộ, hiện đại đón tiếp du khách tham quan Vịnh. Đến nay, Cảng tiếp tục là hạ tầng giao thông quan trọng, không ngừng đổi mới và nâng cao chất lượng phục vụ, mỗi năm đón hàng triệu du khách qua cảng để đi tham quan Vịnh Hạ Long, được du khách đánh giá cao.

Để tăng cường kết nối, rút ngắn thời gian di chuyển của du khách, đầu năm 2019, Quảng Ninh tiếp tục đưa cao tốc Hải Phòng – Hạ Long – Vân Đồn vào khai thác; chính thức vận hành Sân bay Vân Đồn và Cảng tàu khách quốc tế Hạ Long với tổng vốn đầu tư cho các công trình lên đến gần 40.000 tỷ đồng. Đến năm 2022, đoạn tuyến cao tốc dọc tỉnh nối đến Móng Cái cũng đã hoàn thành, kết nối thủ đô Hà Nội đến với bãi biển đẹp nhất Việt Nam là Trà Cổ (TP Móng Cái) với thời gian di chuyển chỉ khoảng 3 giờ; năm 2023, các tuyến du lịch đảo của Quảng Ninh chính thức có cảng tàu mới Ao Tiên với hơn 50 tàu khách chất lượng cao hoạt động… Hạ tầng giao thông Quảng Ninh đã từng bước được kết nối đồng bộ, du lịch của tỉnh từng bước được nâng tầm bằng sự quan tâm, chỉn chu của tỉnh, sự đồng hành của các doanh nghiệp.

Sở hữu các công trình hạ tầng giao thông mới, đến nay hạ tầng giao thông của tỉnh đáp ứng nhu cầu thực tiễn đề ra, các thế mạnh, tiềm năng nổi trội về du lịch đã từng bước được khai thác hiệu quả; đã tạo sức cạnh tranh, Quảng Ninh trở thành điểm đến đầu tư của nhiều doanh nghiệp kinh doanh du lịch uy tín, tạo ra nhiều sản phẩm du lịch đẳng cấp, hấp dẫn, như: Khu du lịch quốc tế, sân golf Tuần Châu; Công viên Đại Dương; Khu nghỉ dưỡng Wyndham Garden Sonasea Vân Đồn… tạo sức hút rất lớn đối với du khách. Điều này, đã đem lại sự tăng trưởng mạnh mẽ cho du lịch Quảng Ninh trong những năm gần đây. Năm 2024, tỉnh đạt kỷ lục khi đón 19 triệu lượt khách, tăng gần gấp 3 lần so với thời điểm 10 năm về trước khi hạ tầng giao thông còn thiếu. Từ đó, khẳng định hướng đi đúng của tỉnh khi ưu tiên nguồn lực để phát triển bền vững ngành kinh tế trọng điểm du lịch bằng những hạ tầng đồng bộ.

Quyết tâm lập kỷ lục mới về du lịch

Sở hữu hạ tầng đồng bộ, kết nối thuận tiện, năm 2025, để tạo đà, tạo lực, tạo thế, tạo nhịp có tăng trưởng chung của tỉnh đạt 14%, Quảng Ninh đặt mục tiêu thu hút 20 triệu lượt khách, doanh thu đạt khoảng 55.000 tỷ đồng, tăng 18,1% so với năm 2024, lập kỷ lục mới về lượng khách đến tỉnh sau nhiều thập kỷ phát triển ngành Du lịch.

Khởi động cho nhiệm vụ hết sức nặng nề này, ngay từ đầu năm, tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo, điều hành, nghiêm túc thực hiện Công điện số 34/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc thúc đẩy phát triển du lịch, bảo đảm thực hiện tốc độ tăng trưởng kinh tế hai con số. Mục tiêu của tỉnh là khai thác hiệu quả các dư địa phát triển mới và làm mới các tiềm năng đã có, tăng cường quảng bá, ứng dụng hiệu quả công nghệ bảo đảm thực hiện thống nhất, chuyên nghiệp trong xúc tiến quảng bá để thúc đẩy ngành Du lịch.

Theo đó, Quảng Ninh tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm về phát triển hạ tầng du lịch, tỉnh đang tập trung mở rộng không gian phát triển du lịch có trọng tâm, trọng điểm, gắn với bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan, bảo tồn, phát huy giá trị của các di sản. Đồng thời, xây dựng và phát triển các sản phẩm du lịch 4 mùa, kinh tế đêm, kinh tế số trên cơ sở phát huy tối đa lợi thế của các dự án mới, các sản phẩm độc đáo với mức chi tiêu cao, khai thác tối đa hệ thống sân golf tiêu chuẩn quốc tế, cùng nhiều tổ hợp, quần thể nghỉ dưỡng 5 sao quy mô lớn. Tỉnh cũng chú trọng liên kết giữa ngành Du lịch với ngành, lĩnh vực khác, giữa Quảng Ninh với các địa phương trong và ngoài nước trong chuỗi giá trị sản phẩm du lịch biển, du lịch sinh thái, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp đặc sắc… nhằm kéo dài thời gian lưu trú, chi tiêu của khách du lịch, đặc biệt dòng khách hạng sang.

Tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương triển khai tốt các hoạt động du lịch, hoạt động lễ hội, xây dựng kế hoạch tổ chức hơn 170 sự kiện hấp dẫn để thu hút khách du lịch quốc tế và trong nước; phối hợp với các sở, ngành, địa phương tập trung khai thác, nâng cao chất lượng sản phẩm, du lịch, dịch vụ, nhất là dịch vụ ăn uống, lưu trú, tham quan nhằm tăng doanh thu và hiệu quả kinh tế du lịch, dịch vụ; nghiên cứu, phát triển các tuyến, điểm du lịch mới trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long, Vịnh Cửa Lục, Vân Đồn, Cô Tô, hình thành sản phẩm du lịch biển đảo chất lượng cao, độc đáo, thu hút nguồn khách mới, tăng doanh thu từ du lịch biển đảo và thu ngân sách. Bằng nhiều giải pháp tích cực, trong 4 tháng đầu năm nay, Quảng Ninh đã đón được 7,58 triệu lượt khách du lịch đến tỉnh, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, khách quốc tế đạt 1,57 triệu lượt; khách lưu trú ước đạt 1,9 triệu lượt, tăng 13% cùng kỳ. Tổng doanh thu du lịch đạt 18.310 tỷ đồng, tăng 26% so với cùng kỳ năm 2024.

Theo một số chuyên gia, với việc sở hữu hạ tầng thuận lợi như vậy, việc đặt mục tiêu đón tiếp 20 triệu lượt, đạt kỷ lục mới về lượng khách du lịch đến tỉnh trong năm 2025 của Quảng Ninh là rất khả thi. Tuy nhiên, con số này vẫn có thể còn tăng cao nữa, nếu tỉnh tiếp tục quan tâm đến đầu tư hạ tầng gồm cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm. Trước mắt, đối với hạ tầng mềm, cần đẩy mạnh số hóa cơ sở dữ liệu về du lịch từ điểm đến, cơ sở lưu trú, hạ tầng giao thông bằng những chỉ dẫn cụ thể; định vị thương hiệu trên các nền tảng truyền thông để hình thành lên những cẩm nang điện tử nhằm hỗ trợ du khách; đẩy mạnh các hoạt động kết nối với các địa phương đã có ký kết hợp tác du lịch để trao đổi nguồn khách; đa dạng hóa, đồng bộ hệ thống tham quan, trải nghiệm từ biển đảo, văn hoá, tâm linh, nghỉ dưỡng đến vùng cao, biên giới… Tỉnh tiếp tục đầu tư, xây dựng, mở rộng các điểm tham quan, lưu trú; tiến hành rà soát, làm mới các bến cảng du lịch, nhất là các tuyến đảo, các điểm tham quan trên Vịnh; hoàn thiện sớm hạ tầng giao thông miền núi để phát triển các loại hình du lịch trải nghiệm, nghỉ dưỡng…

Đây là những điều kiện rất cần trong giai đoạn ngành du lịch đang có sự cạnh tranh mạnh mẽ như hiện nay, để Quảng Ninh tiếp tục là điểm đến hấp dẫn trong mỗi du khách, ngành Du lịch tiếp tục đạt kỷ lục tăng trưởng mới, là ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp vào tăng trưởng chung của tỉnh.

Đỗ Phương