Giữ gìn hồn cốt văn hóa để phát triển du lịch

Phát triển du lịch cộng đồng thông qua hồi sinh, gìn giữ nét văn hóa truyền thống dân tộc đang được các hội viên, nông dân đẩy mạnh triển khai. Đây không chỉ là phát triển kinh tế mà còn gìn giữ hồn cốt văn hóa truyền thống của địa phương. 

Xã Kỳ Thượng hầu hết là đồng bào DTTS, đông nhất là dân tộc Dao sinh sống. Xã có diện tích rộng, tài nguyên rừng phong phú và bản sắc văn hóa dân tộc đặc trưng. Nhận thấy đây là điều kiện thuận lợi không chỉ phát triển kinh tế nông, lâm nghiệp, mà còn nhiều tiềm năng phát triển du lịch sinh thái gắn với bảo tồn văn hóa truyền thống, chính quyền địa phương đã khuyến khích, vận động, định hướng cho người dân khai thác tiềm năng, lợi thế để làm du lịch cộng đồng trên chính mảnh đất quê hương mình.

Anh Lý Tài Ngân, Giám đốc Công ty Am Váp Farm, đồng thời là thành viên Ban Chấp hành HND xã Kỳ Thượng, đã cùng với các thành viên mạnh dạn đầu tư Am Váp Farm. Được xây dựng từ năm 2020 và chính thức đưa vào khai thác từ 2022, trên diện tích gần 2.000m², khu du lịch được thiết kế theo lối nhà sàn gỗ truyền thống của người Dao, vừa mộc mạc, gần gũi, vừa hòa quyện với cảnh quan núi rừng hùng vĩ.  Anh Ngân chia sẻ: Chúng tôi lấy văn hóa Dao trở thành “linh hồn” của dịch vụ du lịch. Từ khâu đón khách bằng nhân viên mặc trang phục truyền thống của người Dao, đến những hoạt động trải nghiệm như thêu thổ cẩm, đốt lửa trại, giã gạo, cưỡi ngựa, dịch vụ tắm lá thuốc…

Việc phát triển du lịch gắn với bản sắc văn hóa của người Dao đã tạo nên sản phẩm riêng có của Am Váp Farm. Du khách đến đây không chỉ để ngắm cảnh hay nghỉ dưỡng, mà quan trọng hơn là được sống cùng nhịp sinh hoạt, phong tục của bà con đồng bào, của địa phương nơi đây. Anh Ngân chia sẻ thêm: Hiện mỗi năm Am Váp Farm đón khoảng 6.000 khách đến nghỉ dưỡng và trải nghiệm. Thời gian tới, chúng tôi liên kết với các hộ gia đình là hội viên HND xã để làm du lịch trải nghiệm, như trồng hoa và trồng các loại rau, cây ăn quả đặc trưng khí hậu của địa phương để du khách có nhiều điểm trải nghiệm thú vị.

Cùng với xã Kỳ Thượng, xã Lục Hồn, người DTTS chiếm 98,72%, phần lớn là dân tộc Tày, Dao, Sán Chỉ. Từ chủ trương khai thác bản sắc văn hóa truyền thống gắn với phát triển du lịch, xã cũng như HND xã đã khuyến khích các hộ dân hình thành các cơ sở lưu trú, điểm du lịch cộng đồng để thu hút khách du lịch tham quan và trải nghiệm.

Điển hình như gia đình anh Lý Hồng Công, hội viên HND xã Lục Hồn, nắm bắt xu hướng phát triển du lịch cộng đồng, năm 2022, gia đình anh đã mạnh dạn vay vốn HND để cải tạo khu nhà ở của gia đình thành homestay đón khách du lịch. Điểm đặc biệt, homestay của anh thu hút khách là cho phép du khách sống như người bản địa như: Học nấu món truyền thống, tham gia hát Then, trải nghiệm gặt lúa, tắm lá thuốc truyền thống… Những trải nghiệm này giúp gắn kết du khách với cộng đồng, và đồng thời bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống.

Xã Lục Hồn với tiềm năng tài nguyên du lịch đa dạng như có những ruộng bậc thang tuyệt đẹp; Lễ Hội hoa Sở tại thôn Đồng Long trở thành tâm điểm. Đặc biệt, tại Lễ hội hoa Sở hằng năm, du khách vừa thưởng ngoạn cảnh sắc, vừa tham gia trò chơi dân gian, thưởng thức ẩm thực bản địa, tham quan các gian hàng OCOP và đặc sản địa phương… Hội hoa Sở giúp du khách “chạm” vào hồn cốt vùng cao, mà còn tạo sinh kế từ những sản phẩm truyền thống của người dân.

Ông Nông Thanh Sơn, Chủ tịch HND xã Lục Hồn, cho biết: Với khí hậu trong lành, danh thắng tuyệt đẹp và bản sắc văn hóa của các dân tộc phong phú. HND sẽ khuyến khích các hội viên tiếp tục hình thành các cơ sở lưu trú, điểm du lịch cộng đồng để vừa nâng cao thu nhập cho các hội viên, vừa gìn giữ bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống của địa phương. Đồng thời tận dụng các nguồn vốn để hỗ trợ các hội viên tiếp cận các nguồn vay để làm du lịch.

Để thực hiện Kế hoạch số 125/KH-UBND về việc triển khai dự án “Bảo tồn, phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch”, HND tỉnh xác định việc gìn giữ bản sắc văn hoá không chỉ là trách nhiệm, niềm tự hào của hội viên, mà còn là chìa khoá để phát triển du lịch nông thôn bền vững. Bà Nguyễn Phương Thảo, Phó Chủ tịch HND tỉnh, cho biết: Thời gian tới, Hội sẽ tiếp tục tuyên truyền qua sinh hoạt chi hội, tổ hội nghề nghiệp, các kênh thông tin số; phối hợp cơ quan báo chí để lan toả mô hình nông dân tiêu biểu trong bảo tồn nghề truyền thống, ẩm thực, lễ hội, nếp sống văn minh, thân thiện. Đồng thời, tăng cường tập huấn, vận động hội viên gìn giữ bản sắc làng nghề, gắn sản phẩm nông nghiệp, văn hoá với du lịch, qua đó nâng cao thu nhập và khẳng định hình ảnh người nông dân Quảng Ninh nghĩa tình, mến khách.

Ngọc Trâm