Góp phần kích cầu du lịch
Di sản văn hoá không chỉ cần được bảo tồn, mà còn là tạo cảm hứng để con người sáng tạo, khai thác sâu hơn, tạo lập những giá trị mới, góp phần kích cầu du lịch.

Trong 5 năm gần đây, ngành văn hoá, thể thao, du lịch Quảng Ninh chủ trương khuyến khích doanh nghiệp sáng tạo, đầu tư sản phẩm mới, lấy chất lượng và trải nghiệm văn hoá làm thước đo. Riêng năm 2025, hơn 170 sự kiện sẽ được tổ chức rải đều quanh năm thay vì dồn vào dịp hè, mở ra một chiến lược phát triển du lịch bốn mùa, trong đó có nhiều sự kiện về du lịch văn hoá.
Ở Vịnh Hạ Long, gần đây hàng loạt doanh nghiệp lớn đã chủ động vào cuộc xây dựng các sản phẩm du lịch mới dựa trên khai thác các tài nguyên văn hoá. Tại vùng Vịnh Hạ Long và rộng hơn là Vịnh Bái Tử Long có một xu hướng mới đang hình thành là biến chính không gian di sản trở thành một sân khấu nghệ thuật. Ở đó, văn hoá truyền thống và hiện đại gặp nhau giữa lòng thiên nhiên di sản.
Một trong đó là sản phẩm du lịch “Love in the Bay” của Công ty CP Tập đoàn du thuyền cao cấp Châu Á, kết hợp giữa nghệ thuật trình diễn, nghỉ dưỡng cao cấp và khám phá di sản thiên nhiên. Sản phẩm đã xác lập kỷ lục Việt Nam là chương trình âm nhạc kết hợp trình diễn ánh sáng ngoài trời trên du thuyền với quy mô lớn nhất.
Gần đây, có thể kể tới show diễn thực cảnh “Đi tìm dấu ngọc” tại hang Ngọc Rồng bên bờ Vịnh Bái Tử Long (phường Cẩm Phả) do Tập đoàn APC phối hợp cùng Công ty TNHH Hang Ngọc Rồng tổ chức thực hiện. Show diễn được tổ chức ngay trong lòng hang động tự nhiên, kết hợp giữa nghệ thuật trình diễn truyền thống và công nghệ sân khấu hiện đại. Không chỉ là sản phẩm giải trí, chương trình còn góp phần tái hiện di sản văn hóa bản địa, khai thác truyền thuyết dân gian vùng Đông Bắc. Đồng thời, khai thác tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ của người Việt – Di sản văn hoá phi vật thể đại diện của nhân loại hoà hợp cùng với lớp trầm tích đặc sắc của văn hóa Quảng Ninh.

Những hướng đi trên phù hợp với việc một số doanh nghiệp du lịch đã nhanh chóng phát triển các sản phẩm hướng đến trải nghiệm cảm xúc riêng tư và cá nhân hóa. Trong đó, bắt đầu từ mùa hè năm nay, LuxGroup đã tổ chức chuỗi chương trình trải nghiệm mới như “Hai vịnh – Một hành trình”, kết nối Bái Tử Long – Hạ Long hoặc Hạ Long – Lan Hạ, cùng các tour 4-5 ngày và hành trình thuê riêng 6 ngày xuyên 3 vịnh dành cho du khách cao cấp muốn khám phá sâu hơn giá trị di sản. Tương tự, các tuyến khám phá đảo mới tại Cô Tô, tour tham quan Vịnh Bái Tử Long, du thuyền đêm trên Vịnh Hạ Long hay như hoạt động khinh khí cầu tại Tuần Châu cũng đã hướng đến dòng khách ưa thích trải nghiệm văn hoá.
Ở Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm đã khai thác những giá trị đặc biệt về thiên nhiên hùng vĩ, không gian thanh tịnh gắn với các giá trị văn hóa, lịch sử của Yên Tử. Nơi đây, du lịch đi liền với văn hóa, xưa đi liền với nay, các giá trị tinh thần xưa được sống dậy, được lồng ghép khéo léo trong hoạt động du lịch. Tới đây, nếu như Danh hiệu di sản thế giới được UNESCO trao cho Yên Tử thì sẽ tạo ra cú huých lớn để du lịch của Quảng Ninh nói chung và du lịch văn hóa nói riêng bứt phá.

Đi liền với việc khai thác các di sản văn hoá, nhiều xã, phường trong tỉnh cũng đưa ra các giải pháp bảo tồn và phát huy giá trị di sản các dân tộc Quảng Ninh. Sự đa dạng của các lễ hội truyền thống, phong tục tập quán, trình diễn dân gian, văn hoá ẩm thực… các dân tộc Quảng Ninh đã tạo ra nguồn tài nguyên văn hoá phong phú. Một số địa phương, nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, đã và đang tích cực tham gia vào hoạt động du lịch, biến văn hóa truyền thống bản địa thành sản phẩm du lịch cộng đồng, du lịch trải nghiệm văn hoá.
Huỳnh Đăng